بررسی عملیات والفجر 10

1-عملیات والفجر 10-رویکرد ارتش

عمليات والفجر ۱۰ در منطقه عمومي نوسود ايران و حلبچه عراق با رمز يا رسول الله (ص) در تاريخ ۲۴/۱۲/۶۶ آغاز گرديد و بعد از ۶ روز نبرد به پايان رسيد. انتخاب اين منطقه با پيش بيني تصرف اهداف تعيين شده صورت پذيرفت تا ارتش عراق را وادار نمايد با اعزام گسترده نيروهاي احتياط خود به حلبچه زمينه براي انهدام ماشين جنگي عراق در اين منطقه نيز آماده شود ولي از آنجا كه عراقي ها براي منطقه جنوب نبردهاي گسترده اي را در آغاز سال ۱۳۶۷ پيش بيني كرده بودند لذا در اين منطقه به نيروهاي موجود اكتفا كرده و براي متوقف نمودن نيروهاي ايراني متوسل به حملات گسترده هوائي شدند.

با توجه به كم اثر بودن حملات هوائي نهايتاً در اواسط روز ۲۶/۱۲/۱۳۶۶ در حاليكه مردم حلبچه گروه گروه به طرف مرزهاي ايران در حركت بودند منطقه مورد هجوم هواپيماهاي عراق با پرتاب گسترده بمبهاي شيميايي قرار گرفت.
۵۰۰۰ نفر از كردهاي عراقي با اين حمله شهيد شدند و شهر حلبچه به يك شهر مرده تبديل گرديد. اين اقدام عراق هيچ عكس العمل مناسب بشر دوستانه و موثري را از كشورها و سازمان هاي بين المللي به دنبال نداشت .
نتيجه :
-    ۱۲۰۰ كيلومتر از خاك ايران و عراق آزاد شد.
-    ۵۴۴۰ نفر از عراقي ها به اسارت درآمدند و بيش از ۱۰۰۰۰ نفر كشته و مجروح شدند.
-    ۲۷۰ دستگاه تانك و نفربر منهدم گرديد و بيش از ۹۰ دستگاه به غنيمت گرفته شد.
-    يكصد و پانزده قبضه انواع توپ به غنيمت گرفته شد و تعداد ۷۳ عراده به همراه ۱۰ فروند هواپيما و يك فروند بالگرد منهدم گرديد.

منبع : کتاب اطلس نبردهای ماندگار
نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی

2-بررسی عملیات والفجر 10-رویکرد سپاه

عملیات والفجر 10
منطقه: جبهه شمالي - سليمانيه - حلبچه
رمز: يا محمد بن عبدالله (ص)
تاريخ: 24/12 تا 29/12/1366
هدف: پيش روي به سوي سليمانيه از جنوب شرق با تصرف شهرهاي حلبچه، خرمال، دوجيله، بياره و طويله
وسعت منطقه آزاد شده: 1200 كيلومتر مربع

استراتژي تعقيب متجاوز در جبهه شمالي بر اين اساس طراحي شده بود كه با پيش‌روي در شمال سليمانيه - در منطقه عمومي ماووت - هدف‌هاي پيش‌بيني شده تحقق يابد، ليكن بروز مشكلاتي در آن منطقه كه عمدتاً ناشي از موانع طبيعي بود، طراحان نظامي را به اين نتيجه رساند كه محور حلبچه را جايگزين محور ماووت سازند، با توجه به اين نكته كه تصرف حلبچه خود هدف مستقلي بود، ضمن آن كه گامي به سوي مركز استان نيز محسوب مي‌شد. بر اين اساس، عمليات حلبچه با طراحي و فرماندهي سپاه پاسداران در سه محور و در چهار مرحله اجرا شد. ابتدا با تلاش طاقت فرساي مهندسي، ارتفاعات صعب، مناسب عبور شد و سپس عمليات آغاز گرديد. در اين عمليات رزمندگان موفق شدند با استفاده از غفلت دشمن، ارتفاعات مرزي را پشت سر گذارند و شهر نوسود ايران و شهرهاي بياره، طويله، دوجيله، خرمال و حلبچه را آزاد سازند. به اين ترتيب مقدمات تصرف سد دربنديخان و نيز انسداد جاده مهم سليمانيه فراهم آمد. پيش‌بيني مي‌شد كه تصرف اين منطقه وسيع، نيروهاي احتياط دور ارتش عراق را از جنوب راهي شمال كند و در اين زمين، همچون زمين شلمچه و فاو آسيب فراواني به ارتش عراق وارد آيد. ليكن سرفرماندهي ارتش عراق حاضر نشد براي باز پس گيري منطقه حلبچه، يگان‌هايي را كه در جنوب آماده نگه داشته بود وارد عمليات كند، بلكه براي مقابله با رزمندگان به سلاح‌هاي كشتار جمعي متوسل شد و صرفاً يگان‌ها و نيروهاي منطقه‌اي خود را وارد نبرد كرد كه آن‌ها نيز كاري از پيش نبردند، به عبارت ديگر، واكنش عراق در حلبچه بيش از آن كه به قواي زميني اين كشور متكي باشد، به نيروي هوايي اتكا داشت. عراق با اطمينان از حمايت‌هاي جهاني، روش ديگري را براي مقابله با ايران برگزيد: بمباران وسيع شيميايي مردم عراق در حلبچه؛ كشتاري دهشتناك كه در نهايت شگفتي به هيچ وجه حس هم دردي و عواطف انساني مجامع و محافل سياسي و تبليغاتي جهان را برنينگيخت؛ در نيم روز 26/12/1366 در حالي كه انبوه مردم حلبچه خانه و كاشانه خود را به قصد ايران، ترك مي‌كردند، به دستور حكومت عراق، نيروي هوايي اين كشور مردم منطقه و خصوصاً روستاي "انب" را هدف بمباران شيميايي قرار داد كه بر اثر آن، حدود 5000 تن كُرد عراقي به شهادت رسيدند. [1]

 [1] برگرفته از کتاب اطلس جنگ ایران و عراق، فشرده نبردهای زمینی، حسن دری،  مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ